جک پنوماتیک سیلندر پنوماتیک

Pneumatic actuator

جک ها و سیلندر های پنوماتیک اخرین مرحله از یک مدار پنوماتیکی هستندتا به وسیله آن عملکرد فیزیکی ایجاد شود.جک های پنوماتیک یکی از انواع عملگر های پنوماتیک هستند.

این جک ها در مدل های مختلف و بنا به نیاز مصرف کننده در بازار موجود میباشد که در زیر به تعدادی از آنها اشاره میکنیم:

1. جک یا سیلندر های DNC میل مخفی یا پروفیلی
2. جک یا سیلندر های چهار میل
3. جک یا سیلندر های قلمی یا گرد
4. جک یا سیلندر های کامپکت
5. جک یا سیلندر های با شفت چهار گوش که معمولا در صنایع چاپ بیشتر استفاده میشوند.
6. جک یا سیلندر های بدون شفت یا رادلس

جک یا سیلندر های های پنوماتیک چگونه کار میکنند؟

جک یا سیلندر های پنوماتیک از نیروی هوای فشرده برای انجام عملکرد مکانیکی استفاده می کند، به ویژه عملکرد خطی.کلمه “pneumatic” از زبان یونانی می آید و به هوا اشاره می کند، که ارزان ترین و شایع ترین نوع گاز مورد استفاده در سیلندر پنوماتیک است.

عملکرد جک پنوماتیک

جک پنوماتیک خود شامل یک محفظه برای نگهداری هوای فشرده و یک ورودی برای خروج هوای فشرده است، اجزای تشکیل دهنده داخل جک پنوماتیک شامل شافت،پیستون که در سیلندر به صورت خطی حرکت میکند و قطعات آب بندی و مهر و موم کاری هوای فشرده است.زمانی که هوای فشرده از طریق یک شیر راه دهنده پنوماتیک به داخل محفظه جک یا سیلندر پنوماتیک راه پیدا میکند به دنبال راه فرار گشته و زمانی که راه فرار پیدا نمیکند (راه فرار پیدا نمیکند چون درز های بین پیستون و دیواره ی سیلندر به وسیله ی قطعات آب بندی و مهر موم کاری هوای فشرده بسته شده به طوری که خللی در حرکت پیستون داخل سیلندر ایجاد نمیکند ) به سطح پیستون نیرو وارد کرده و باعث بیرون راندن شافتی میشود که پیستون در انتهای آن متصل میباشد.

انواع جک یا سیلندر های تک کاره (Single-acting Cylinder) : 

سیلندرهای یک کاره همانگونه که از نام آنها پیداست از یک طرف کورس حرکتی خود کار انجام می دهند در این نوع سیلندرها هوای فشرده از یک سمت وارد شده و پیستون متحرک را به حرکت در می آورد و مادامی که فشار هوا قطع و تخلیه گردد توسط فنر بازگرداننده که در سمت مقابل قرار دارد پیستون و میله پیستون همراه آن را به حالت اولیه باز می گردد.از این نوع سیلندرها جهت فشردن و پرس کردن قطعات ساخت گیره های پنیوماتیکی و نیز پرتاب کردن قطعات (جدا کردن قطعه از قالب ساخت) و امثالهم استفاده می شود.

انواع جک یا سیلندر های دو کاره (Double-acting Cylinder) : 

همانگونه که از نام آن پیداست اینگونه سیلندرها از دو طرف کار انجام می دهند یعنی هم در رفت و هم در برگشت پیستون و میله پیستون یا شفت توانایی انجام کار را دارند. حرکت رفت و نیز حرکت برگشت پیستون توسط هوای فشرده انجام می پذیرد و فنر بازگرداننده وجود ندارد.گاهی این نوع سیلندرها (دو کاره) دارای شفت دو طرفه یا میله پیستون دو طرفه هستند یعنی از دو طرف یا دو کله گی سیلندر شفت یا میله پیستون بیرون آمده و از دو طرف قابلیت انجام کار را دارند. در سیلندرهای با میله پیستون دو طرفه نیروی هر دو طرف با هم برابر است زیرا سطح دو طرف پیستون یکی است.در سیلندرهای دو طرفه با یک میله پیستون نیروی کار رفت و برگشت با هم تفاوت دارد زیرا میله پیستونی که به پیستون متصل است قسمتی از سطح تحت فشار قرار گیرنده نیروی هوای فشرده را از بین برده است.

سیلندرهای چند موضعی:

اینگونه سیلندرها از دو یا چند سیلندر که به هم متصل هستند تشکیل یافته است توسط این نوع سیلندر می توان بیش از دو موضع انتهایی ایجاد نمود.

سیلندرهای تندم:

این سیلندرها از دو یا چند سیلندر در یک واحد یا بلوک تشکیل یافته است و توسط آن می توان نیروی سیلندر را زیادتر کرد هر چند قطر نصب ثابت است.

سیلندرهای با شفت دورانی:

در این نوع سیلندرها بجای حرکت رفت و برگشت میله پیستون یا شفت حرکت دورانی وجود دارد. این نوع سیلندر دارای حرکت دورانی محدود یا در بعضی انواع آن دارای حرکت دورانی نامحدود است یعنی شفت دائما می چرخد که به آن موتور پنیوماتیکی یا (َAir motor) میگویند.

کورس پیستون:

فاصله بین نقطه حرکت اولیه تا آخرین نقطه ای را که میله پیستون یا شفت سیلندر طی می نماید کورس نام دارد و بر حسب میلی متر می باشد. طول کورس پیستون سیلندرهای پنیوماتیک برحسب سفارش ساخت از ۱ تا ۲۰۰۰ میلی متر می باشد.

قطر میله پیستون:

در صورتی که طول کورس پیستون زیاد باشد باید حداکثر باری را که میله پیستون یا شفت سیلندر می تواند تحمل کند محاسبه کرد تا بار اضافی سبب خمش یا زانو زدن میله پیستون نشود.

ضربه گیری در مواضع انتهایی:

هنگامی که یک سیلندر پنیوماتیک در حال کار است سرعت پیستون را باید قبل از پایان کورس به حدی کاهش داد تا از تصادم قطعات مختلف به هم جلوگیری شود در غیر اینصورت بر اثر برخورد قطعات داخلی سیلندر علاوه بر صدمه دیدن سیلندر قسمتهای مختلف یک ماشین پنیوماتیکی نیز بر اثر ضربه حاصله دچار لقی و نهایتا صدمه می گردند لذا جهت جلوگیری از آسیب سیلندر و متعلقات آن داخل اکثر سیلندرهای پنیوماتیک در دو طرف در پوش سیلندر سیستم ضربه گیر قرار دارد.